4 januari 2018
Het Nieuwe Werken was een paar jaar hot. Maar om me heen hoor ik er bijna niemand meer over. Terecht, denk ik. Het was in veel gevallen niet veel meer dan een efficiency- of bezuinigingsmaatregel. Ik zie nu een andere trend die ik veel interessanter vind. Er is nog geen passende term voor bedacht, dus voorlopig gebruik ik hier de begrippen Het Informele Werken. Samengevat: geen klinische werkomgeving, maar gezellige werkplekken die aansluiten bij je gemoedstoestand. Het resultaat is dat medewerkers productiever en creatiever werken; drempels vallen weg en er komen nieuwe verrassende verbindingen tot stand. En juist creativiteit is superbelangrijk voor de bedrijven van nu. Het leuke is dat ik dat nu elke dag meemaak bij Think Yellow. En ook bij sommige klanten
Een designer of kunstenaar is natuurlijk creatief, vaak op een beeldende manier, maar in het bedrijfsleven gaat het om een andere vorm van creativiteit. Internet zorgt ervoor dat veel bedrijfstakken volledig op hun kop staan. Denk eens aan de gevolgen van een nieuwkomer als Über voor de taxibranche. Veel bedrijven moeten daarom veel sneller veranderen dan vroeger (anders doet iemands anders het wel). Ze moeten veel sneller nieuwe producten en diensten bedenken en lanceren. Dat is de nieuwe creativiteit die ik bedoel en die ervoor zorgt ervoor dat je als bedrijf onderscheidend blijft.
Ik loop graag ’s ochtends vroeg voor het werk even bij een koffietent binnen. Voor goede koffie en een praatje. Er zijn diverse periodes geweest toen het koffiehuis dé plek was voor creativiteit (Wenen rond 1900). Steve Johnson legde ooit tijdens een TED Talk ( Where do good ideas come from) hoe dit werkte. Juist in die destijds beroemde koffiesalons ontmoetten filosofen, journalisten, zakenmensen en schrijvers elkaar. Niet volgens regeltjes, maar veel meer op basis van inspiratie, verbinding en gevoel. In dergelijke rommelige omgevingen ontstonden veel nieuwe baanbrekende ideeën, plannen en vindingen. Hierbij past ook mijn overtuiging dat echte creativiteit niet een zaak is van een plotse ingeving (Eureka!). Het is meer een proces van voortdurend overleg en aanscherpen van ideeën. Met natuurlijk goede koffie.
Onze klant ING heeft de stap naar Het Informele Werken inmiddels gemaakt. Al zullen zij het niet snel zo noemen, vermoed ik. Een deel van de bank werkt in zogenoemde squads. In een squad werken data-analisten, marketeers en programmeurs als een echt team aan nieuwe producten en diensten. Juist die aanpak zorgt ervoor dat vernieuwingen – van app tot nieuwe hypotheek – veel sneller klaar zijn. Bovendien kiest de bank ook meer en meer voor samenwerking met vaak kleine fintech-bedrijven. Samen ontwikkelen ze nieuwe innovaties. En je raadt het al, de bank heeft ook de werkomgeving aangepast. Open, gezellig, laagdrempelig. De sfeer van een gezellige huiskamer is dichterbij dan ooit. Elke keer dat ik daar ben voel ik de energie die die omgeving met zich meebrengt
‘Tesla will not initiate patent lawsuits against anyone who, in good faith, wants to use our technology’
In een open en creatieve cultuur ontstaan nieuwe verbindingen en ideeën, zie ik elke dag. Tesla gaat nog een stapje verder, zoals je hierboven leest. Het is een ontwikkeling waar ik erg blij van wordt. Zeker op het gebied van duurzaamheid zijn de ideeën hard nodig om de grote problemen van deze tijd op te lossen. In de herfst van 2015 zijn wij verhuisd in Den Haag. In hartje stad hebben we nu een volledig open, gezellige werkplek gemaakt. We hebben er ook bewust voor gekozen om veel vaker kennis te delen en samen te werken met andere partijen. Juist met het idee dat dan ook weer de spannendste dingen gebeuren. Niet met een uitgewerkt businessplan tot 2025, maar ‘gewoon’ samen nieuwe en leuke projecten ontwikkelen. Het was toch ook de plek en de omgeving die ons inspireerde om onze deuren open te zetten.
Een collega attendeerde mij bij het schrijven van dit blog tot slot nog op hét managementboek van 2016, De Corporate Tribe. Een echte aanrader. De schrijvers en antropologen Danielle Braun en Jitske Kramer stellen vast dat de fysieke ruimte veel zegt over culturele normen en het gedrag van een organisatie: ‘Een strakke, marmeren receptie met receptionistes in zwarte kokerrokjes, bewakers met oortjes en leren banken voor bezoekers laat een andere cultuur zien dan een receptie vol planten, kleurrijke kunst aan de muur en receptionisten die lachen en grapjes maken.’ En even verder: ‘Andersom kunnen we aan de fysieke ruimte vaak de staat van cultuur en het gedrag in een organisatie aflezen. Ruimte vormt cultuur, cultuur vormt ruimte’. Beter kan ik het niet verwoorden