4 januari 2018
Mensen stellen beslissingen soms uit. Waarom? Ze zijn bang voor een foute beslissing en wachten liever even af. Wat kun je hier als communicatieprofessional van leren? Vaak wordt gedacht dat als mensen niks doen, of iets vergeten, dat ze het ook niet belangrijk vinden. Hoe vaak ontstaan er niet persoonlijke conflicten omdat een verjaardag is vergeten. Of omdat er na een aantal ontmoetingen nog niet de naam onthouden van die nieuwe vriend? Desinteresse! Onvergeeflijk, en reden tot boosheid.
Als je er langer over gaat nadenken, besef je dat iets niet doen allerlei oorzaken kan hebben. Het kan inderdaad desinteresse zijn, maar het kan ook zijn dat mensen het te druk hebben, of niet goed weten hoe de situatie aan te pakken? Heb je gevraagd of mensen het belangrijk vonden? Meestal is het antwoord: nee. Gebrek aan actie wordt al snel uitgelegd als gebrek aan interesse. Het pensioen is een bekend voorbeeld. Hoe vaak staat niet in de krant dat mensen te weinig aan hun pensioen doen? Laten ze dreigende armoede dan gelaten op zich afkomen? Kennelijk wel. Interesseert het ze dan niet? Nee, het interesseert ze juist wel. Als je het mensen vraagt, ‘vindt u het belangrijk om een goed pensioen te hebben?’ zegt ruim 90% volmondig ‘ja’. Waarom doen ze dan niks?
Onderzoekers Job Krijnen, Seger Breugelmans en Marcel Zeelenberg hebben de vraag gesteld of als we iets belangrijk vinden, er vervolgens ook direct opduiken. Als we pensioenen belangrijk vinden, gaan we ons dan ook direct verdiepen in de materie en uitzoeken wat voor onze oudedag het beste is? Wat blijkt? Juist als je benadrukt dat het pensioen belangrijk is, stellen mensen de keuze om zich erin te verdiepen juist uit! Dus hoe belangrijker mensen iets vinden, hoe meer onzekerheid er komt, of misschien ook hoe erger een verkeerde beslissing kan uitpakken. Het gevolg: we doen nog maar even niks. En we wachten en wachten tot we ons zekerder voelen. Van uitstel komt afstel en uiteindelijk duiken we pas in dat pensioen als we de 60 naderen en het pensioen echt concreet aan het worden is. Te laat! En dan hebben we spijt als haren op ons hoofd. Voor zover die er nog zijn natuurlijk.
Wat hebben we als communicatieprofessionals aan deze inzichten? De belangrijkste, en algemene regel, vermijd aannames, want de menselijke geest zit vol buitenissige kronkels. Verder heeft het kennelijk weinig zin om de ernst van iets te benadrukken als de oplossing complex is. We hebben dan juist de neiging het uit de weg te gaan. Het vermijden van een vervelend klusje op korte termijn is sterker dan de worst die ons in de verre toekomst wordt voorgehouden. Vraag mensen of ze nu 50 euro willen of volgend jaar 100, dan kiezen ze voor de 50 euro nu. Kun je nagaan hoe dat met pensioen is. Neem gerust contact met ons op als je ergens aan twijfelt naar aanleiding van deze blog.
Bron: Krijnen, Breugelmans en Zeelenberg, Decision importance as a cue for deferral. From: Judgment and Decision Making, volume 10, number 5, september 2015, bron